Wet wijziging woonplaatsbeginsel 1 januari 2022

Gemeenten zijn sinds 2015 financieel en inhoudelijk verantwoordelijk voor de Jeugdhulp. Het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet bepaalt welke gemeente verantwoordelijk is voor de Jeugdhulp. Deze gemeente betaalt ook de Jeugdhulp.

Per 1 januari 2022 wijzigt het woonplaatsbeginsel (Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet). Er komen dan andere spelregels om te bepalen welke gemeente verantwoordelijk wordt voor de Jeugdhulp.

Veelgestelde vragen over de wijzigingen Jeugdhulp

Wat verandert er voor jeugdigen die Jeugdhulp ontvangen?

Voor de meeste jeugdigen in de Friese gemeenten verandert er niets. Daarvoor blijft de huidige gemeente verantwoordelijk. Voor een aantal jeugdigen wordt per 1 januari 2022 een andere gemeente verantwoordelijk. De inhoudelijke zorg die een jeugdige ontvangt, verandert niet! Ook blijft de jeugdige bij dezelfde zorgprofessional.

Als u een contactpersoon heeft bij de gemeente voor Jeugdhulp, dan informeert de gemeente u voor het eind van het jaar over eventuele wijzigingen. U ontvangt dan informatie over de contactpersoon bij de nieuwe gemeente. Daarnaast zorgen de gemeenten voor een zorgvuldige overdracht.

Wat is de reden van de wetswijziging?

Het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet regelt sinds 2015 welke gemeente financieel verantwoordelijk is voor de Jeugdhulp. In de praktijk blijkt dat het soms ingewikkeld is om te bepalen welke gemeente daarvoor verantwoordelijk is. Daarom wordt per 1 januari 2022 het woonplaatsbeginsel aangepast. De nieuwe wet geldt ook voor de jeugdigen die nu Jeugdhulp ontvangen.

Wat zijn de ‘spelregels’ van het woonplaatsbeginsel en wat verandert er?

In de huidige situatie wordt voor de vaststelling van de verantwoordelijke gemeente gekeken naar de woonplaats van de gezagsdrager van de jeugdige. Per 1 januari 2022 wordt er gekeken naar de inschrijving van de jeugdige bij de Basisregistratie Personen (BRP) direct voorafgaand aan de zorgaanvraag.

Meer informatie is te vinden op de website van de Tweede Kamer.

Wat verandert er precies voor de jeugdige door deze wetswijziging?

De zorg die de jeugdige ontvangt, verandert niet. Heeft u een contactpersoon bij de gemeente voor jeugdhulp? Dan laat de huidige gemeente voor het einde van het jaar weten wie de contactpersoon is bij de nieuwe gemeente per 1 januari 2022. Het dossier draagt de huidige gemeente met veel aandacht en oog voor de privacy over aan de nieuwe gemeente.

Waar kan ik terecht als de jeugdige opnieuw zorg nodig heeft?

Als de jeugdige na 1 januari 2022 nieuwe zorg nodig heeft, meld dit dan bij de nieuwe gemeente. Als de ondersteuning afloopt, wordt door hen gekeken naar het mogelijke vervolg van de hulp.

Waar kan ik terecht met vragen over deze wetswijziging?

Tot en met 31 december 2021 kunt u met uw vragen terecht bij uw contactpersoon van de huidige gemeente en vanaf 1 januari 2022 bij uw contactpersoon bij de nieuwe gemeente.

Belangrijke informatie

Informatie voor zorgaanbieders

Om per 1 januari 2022 vast te kunnen stellen welke gemeente verantwoordelijk is voor de zorg aan een jeugdige zijn er twee mogelijkheden:

1. Zorg zonder verblijf
In het geval van zorg zonder verblijf wordt de gemeente waar de jeugdige staat ingeschreven volgens de Basisregistratie Personen (BRP) financieel en inhoudelijk verantwoordelijk voor de zorg.

2. Zorg met verblijf
Als er sprake is van zorg met verblijf, wordt gekeken naar waar de jeugdige stond ingeschreven volgens de Basisregistratie Personen, direct voor de start van het zorg- of ondersteuningstraject. Deze gemeente blijft financieel en inhoudelijk verantwoordelijk voor de verlening van alle ondersteuning, tot het moment dat er geen sprake meer is van zorg met verblijf.

Wanneer er sprake is van een combinatie van zorg zonder verblijf en zorg met verblijf valt dit onder de regels voor zorg met verblijf.

Administratieve wijziging woonplaats
Jeugdigen van wie de woonplaats administratief wijzigt behouden het recht op maximaal één jaar hulp met dezelfde voorwaarden en tarieven zoals afgesproken met de latende gemeente. Naast een administratieve verhuizing gaat, indien van toepassing, ook de regie van de casus over naar de ontvangende gemeente.

Gegevensoverdracht jeugdigen tussen gemeenten
De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de invoering van de Wet wijziging woonplaatsbeginsel. Er is een transporttool ontwikkeld voor de gegevensoverdracht van de jeugdigen tussen gemeenten onderling.

De zorgaanbieders worden door de Friese gemeenten tijdig geïnformeerd over een mogelijke administratieve verhuizing van de in zorg zijnde jeugdigen per 1 januari 2022. In deze tabel vindt u een toelichting op het implementatieproces.

Proces 2021-2022

April – juni 2021

Gemeenten zijn van start gegaan met het in kaart brengen van het aantal jeugdigen die volgens het nieuwe Woonplaatsbeginsel per 1 januari 2022 onder een andere gemeente gaan vallen. Deze jeugdigen gaan dus ‘administratief verhuizen’ per 1 januari 2022.

Volgens de huidige verwachtingen (peilmaand juli 2021) zal +/- 80% van de ‘administratieve verhuizingen’ binnen de regio Fryslân plaatsvinden. De overige +/- 20% verhuist administratief naar een gemeente buiten de regio Fryslân. De administratieve verhuizing zal voornamelijk bestaan uit jeugdigen waarbij sprake is van structureel verblijf.

Juli – augustus 2021

Vanaf 8 juli 2021 is er voor de gegevensoverdracht van de administratieve verhuizende jeugdigen een transporttool beschikbaar gesteld bij het Gemeentelijk Gegevensknooppunt (GGk). Door middel van de transporttool kunnen gemeenten elkaar laten weten welke jeugden administratief verhuizen.

Gemeenten wordt geadviseerd om vanaf juli 2021 iedere maand een bijgewerkt bestand te uploaden. Zo kunnen alle gemeenten up-to-date blijven wat betreft tussentijdse in- en uitstroom van cliënten.

September – december 2021

Gemeenten beoordelen de overdracht van de inkomende administratieve verhuizers.
Bestuurlijk worden er uniforme werkwijzen voor gemeenten vastgesteld ten aanzien van hoe procesmatig en financieel om te gaan met een administratieve verhuizing.
Het communicatieproces tussen gemeenten en aanbieders ten aanzien van de administratieve verhuizingen, zal (landelijk) nog verder worden uitgewerkt. Wat weten we wel?
- Als aanbieder ontvangt u van de huidige gemeente een beveiligde mail waarin wordt aangegeven welke jeugdigen worden overgedragen naar een nieuwe gemeente.
- In het berichtenverkeer wordt dit aangeduid met beëindigingsreden 10 - ‘overgang naar een andere bekostigingssystematiek’.
Indien de zorg aan de jeugdige per 1 januari 2022 niet onder het regionale contract met SDF kan worden ondergebracht, zullen gemeenten individueel overgaan tot het opmaken van een (standaard) maatwerkovereenkomst.
De afrekensystematiek, in het geval van trajectfinanciering, zal zowel voor administratieve verhuizingen binnen Fryslân als buiten Fryslân verder (landelijk) worden uitgewerkt.
Voor de communicatie over de wijziging per 1januari 2022 aan cliënten ligt de verantwoordelijkheid bij de gemeenten. Jeugdigen voor wie de aanvraag is verlopen via een ‘verzoek om toewijzing’ ontvangen geen brief, aangezien zij bij aanvang van de zorg ook geen ‘contactmoment’ hebben gehad met de gemeente.
Voor de communicatie inzake de overdracht van de regievoering per 2022 ligt de verantwoordelijkheid bij de gemeenten, wellicht in samenspraak met de betrokken aanbieder.

Uiterlijk eind september 2021 is een detailplanning beschikbaar over de (digitale) communicatie / het proces tussen gemeenten, aanbieders en cliënten.

Januari – december 2022

Afronden implementatie
Nazorg implementatie
- Monitoren maatwerkovereenkomsten waarbinnen de hulp in 2022 eindigt
- Monitoren maatwerkovereenkomsten waarbinnen de hulp na 31 december 2022 eindigt.

Webinars en community Woonplaatsbegingsel

Het Ketenbureau i-Sociaal Domein ondersteunt samen met het ministerie van VWS, VNG, en brancheorganisaties jeugdzorg (VGN, Jeugdzorg Nederland en GGZ Nederland) de implementatie van de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet. Ook is er een referentiegroep van gemeenten en zorgaanbieders die fungeert als klankbordgroep voor alle belanghebbenden.

Om gemeenten en zorgaanbieders te ondersteunen bij de implementatie is er een groep Woonplaatsbeginsel Jeugdwet opgericht op deze website. In deze community vindt u:

Overzicht van webinars (agenda-items)
Actuele informatie (blogs)
Vragen en antwoorden (vragen)
Handige documenten, zoals stappenplannen, handreikingen (bestanden).

Klik hier om naar de community Woonplaatsbeginsel Jeugdwet van i-Sociaal Domein te gaan.
In de 'landelijke richtlijn communicatie naar ouders, wettelijk verzorgers of jeugdigen' is het proces overzichtelijk weergegeven.

Wij attenderen u graag op de webinars van het Ketenbureau i-Sociaal Domein over de implementatie van de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugd. Voor informatie en aanmelden kunt u de deze link gebruiken. De voorgaande webinars zijn terug te vinden op de startpagina van de community website van i-Sociaal Domein onder het kopje 'Terugkijken webinars'.

Stappenplan en richtlijn Ketenbureau i-Sociaal Domein

Ketenbureau i-Sociaal Domein heeft een stappenplan gemaakt voor het uitzoeken van de over te dragen jeugdigen op basis van de nieuwe Wet wijziging Woonplaatsbeginsel Jeugdwet per 1 januari 2022. Met dit stappenplan is een selectie te maken van de jeugdigen die overgedragen dienen te worden.

Klik hier voor het stappenplan.

Aanvullend hierop is een landelijke richtlijn ontwikkeld voor de communicatie naar ouders, wettelijk verzorgers en jeugdigen.

Klik hier voor de landelijke richtlijn.

Regionale werkgroep

De regio Fryslân heeft voor de invoering van de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet 2022 een regionale werkgroep ingesteld. Deze regionale werkgroep buigt zich over de implementatie van deze nieuwe wetgeving in de regio Fryslân.

Als u vragen heeft over de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet 2022, dan kunt u contact opnemen met Contractmanagement van Sociaal Domein Fryslân.
Voor gerichte vragen aan gemeenten over de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet 2022 kunt u de contactpersonen vinden in deze contactendatabase.

Handige links

Informatieplatformen voor aanbieders en gemeenten
Mocht u na het lezen van bovenstaande informatie meer willen weten over de Wet wijziging Woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet per 2022? Dan verwijzen wij u graag naar de volgende websites: